Plan na sobotę: Spotkanie w świątyni

Centrum Biblioteczno-Kulturalne Powiatu Kętrzyńskiego zaprasza na spotkanie z Pawłem Hause, biskupem diecezji mazurskiej Kościoła ewangelicko-augsburskiego w RP. Będzie to kontynuacja spotkań w kętrzyńskich świątyniach.

Nieopodal wieży dzwonnej i prezbiterium kościoła św. Jerzego w Kętrzynie (niem. Rastenburg) posadowiony jest niewielki tynkowany budynek kościoła pokrytego dachem czterospadowym. Pierwotnie była to kaplica cmentarna z dwuspadowym dachem wzniesiona w 1480 r. która w ciągu stuleci poddawana była wielokrotnie przebudowie. Początkowo stanowiła małe pomieszczenie i dla zaoszczędzenia materiałów budowlanych - podobnie jak sąsiadujący kościół św. Jerzego - wkomponowano ją w ciąg murów obronnych. W 1546 r. dobudowano piętro na potrzeby założonej wtedy szkoły łacińskiej, zwanej Wielką Szkołą. Parter przebudowano na kościół, w którym odbywały się ewangelickie nabożeństwa w języku polskim. W 1565 r. kościół, do którego wejście było w ścianie zachodniej, przedłużono w kierunku południowym do murów obronnych. Wtedy też surową, gotycką bryłę obiektu przebudowano, zdobiąc go renesansowymi elewacjami ścian szczytowych. W 1630 r., po zniszczeniach najazdem wojsk polskich (1628-1629) dowodzonych przez płk. Jakuba Butlera (szlachcic irlandzki na służbie królów polskich), elektor Jerzy Wilhelm zlecił gruntowne odnowienie budynku. Kolejnego remontu i odnowienia dokonał w 1691 r. starosta Christoph Alexander von Rauschke. Przedłużono wtedy kościół w kierunku północnym oraz wykonano nowe wyposażenie, w tym stojące do dzisiaj: ołtarz i ambonę. W 1817 r. w kościele zlikwidowano piętro i wykonano drewniane sklepienie beczkowe nakryte czterospadowym dachem. Taki właśnie wygląd kościół zachował do dnia dzisiejszego. Wnętrze zdobi barokowy, drewniany ołtarz sięgający sklepienia. Zbudowany został w 1691 r., odrestaurowany w 1985 r. W ołtarzu znajdują się trzy obrazy: główny obraz ołtarzowy przedstawia „Ukrzyżowanie”, nad nim „Zmartwychwstanie”, na dole przy predelli „Ostatnia Wieczerza”. Po bokach, w dwóch niszach, stoją dwie drewniane figury przedstawiające św. Piotra Apostoła z kluczem i św. Jana Apostoła z kielichem komunijnym. Na szczycie ołtarza znajduje się odtworzona rzeźba pelikana z pisklętami - symbol ofiarnej miłości Bożej (przed 1945 r. ołtarz zwieńczał równoboczny trójkąt z wychodzącymi promieniami - symbol Trójcy Św., Opatrzności Bożej). Na ołtarzu zachowała się łacińska inskrypcja fundatora, duchownego kościoła w latach 1678-1695: „Aby Ojciec niebieski dał tym niebiańskie radości, którzy radą i czynem naszą świątynię wspomagają, tak modlił się Christoph Froelich Diakon”. Polichromowana barokowa ambona z 1691 r. z bogatą snycerką, została gruntownie odrestaurowana w 1998r. ze środków fundacji współpracy polsko-niemieckiej. Na drzwiach znajdują się obrazy przedstawiające czterech ewangelistów, a na baldachimie widnieje werset biblijny (Iz 58,1): ”Wołaj na całe gardło, nie powściągaj się, podnieś jak trąba swój głos i wspominaj mojemu ludowi jego występki, a domowi Jakuba jego grzechy”. Korpus pokryty jest 11 obrazami symbolizującymi Ducha Bożego. Ambonę wspiera rzeźba Mojżesza z dziesięciorgiem przykazań, która przez 50 lat po II wojnie światowej stała w magazynie kętrzyńskiego muzeum zanim powróciła na swoje pierwotne miejsce. Jest to jedyny przypadek zwrotu zabytku z muzeum do kościoła. Na chórze znajdują się 11-głosowe organy zbudowane w 1838 r. w warsztacie królewieckiego organmistrza Johanna Scherweita, przeniesione w 1979 r. z byłego ewangelickiego kościoła w Bezławkach. Także z Bezławek pochodzi tablica z nazwiskami poległych w wojnach 1813-1815 i 1870-1871 (przy nazwiskach podana jest miejscowość pochodzenia i stopień wojskowy). Tablica przeciągniętą ma wzdłuż dolnej krawędzi wstęgę z cytatem biblijnym z Objawienia św. Jana: „Bądź wierny aż do śmierci“.

Zapowiadane we wstępie spotkanie odbędzie się w sobotę, 22 kwietnia, w kościele ewangelicko-augsburskim p.w. św. Jana. Początek o godzinie 10.00. Opr. Tadeusz Korowaj