Ryszard Niedziółka: Korzystajmy z wiedzy ludzi, nie lekceważmy głosu mądrzejszych od nas

l'état est moi, czyli "państwo to ja" - te słowa przypisuje się królowi Francji Ludwikowi XIV, później określanemu, jako Louis Le Roi Soleil, czyli Ludwik Król Słońce, bądź też, Ludwik Wielki Ściemniacz. W dzieciństwie był raczej nieciekawy, z czasem jednak zdołał wykształcić w sobie takie cechy charakteru, poprzez które określano go nudziarzem pierwszej klasy. Stąd u schyłku życia Ludwik XIV uważał się za znawcę szeregu różnych tematów, z tym że nie wiedział nic pewnego na żaden konkretny temat. Od swojego otoczenia wymagał, by było świadkiem nawet jego posiedzeń na nocniku...

 

Ludwik XIV chciał sam rządzić i decydować o wszystkim, co działo się w królestwie. Czy wiedział wszystko najlepiej? Pozostawił po sobie państwo z silnie scentralizowaną, absolutystyczną władzą królewską. Kilkadziesiąt lat później rewolucja francuska wystąpiła przeciwko temu systemowi i go zmiotła. Tyle historii.

Jaka wynika z niej nauka? Otóż nie możemy kreować ani akceptować czegoś w rodzaju władzy dyktatorskiej, wszystkowiedzącej i nieliczącej się z głosami (opiniami) ludzi, albo umiejętnie sterującej tymi opiniami. Władza nie ma monopolu na prawdę, nikt z nas takiego monopolu nie ma. Jaki zatem powinien być styl zarządzania w samorządzie, jakimi kompetencjami powinien charakteryzować się włodarz? Teoria odpowiada wprost: powinien być liderem a nie dyktatorem (królem?). Analizując zadania, różnorodność spraw, niemożliwym jest aby w każdym z nich był ekspertem. A jeśli się na niego kreuje, to prowadzi podległą organizację w fałszywym kierunku (na manowce?) z prostego powodu: jego decyzje na pewno w wielu przypadkach są błędne, bądź co najmniej nie najbardziej optymalne.

Organizowanie zespołów do przygotowania różnego rodzaju zadań czy planów, a przede wszystkim, korzystanie z wiedzy ludzi i dawanie ludziom satysfakcji, że przygotowaliśmy coś razem. Nawet z inicjatywy włodarza, ale to ich pomysły, propozycje są realizowane. To nie jest trudne, a efekty są  pewne. Tak rozumiem zarządzanie i jeśli Państwo poczytacie cokolwiek o różnych ludziach sukcesu w biznesie czy innych dziedzinach życia, to umiejętność korzystania z wiedzy ludzi i praca zespołowa jest podstawą. Jeszcze jedną ważną sprawą jest stabilizacja w zarządzaniu, albo inaczej, przekładając na nasze podwórko, dbanie o to aby szefowie spółek i organizacji w samorządzie (pracujący na zasadzie powołania) byli powoływani na określony czas, np. kadencję. I to najlepiej nie pokrywającą się z kadencją rady czy burmistrza.

Zasady? Powołujemy na kadencję, stawiamy zadania, rozliczamy (np. rocznie), oceniamy. Odwołujemy przed upływem kadencji tylko w sytuacjach nadzwyczajnych i kryzysowych, kiedy osoba powołana na stanowisko nie radzi sobie lub działa niezgodnie z etyką czy prawem. Ponieważ są to stanowiska publiczne, część z tych spraw może być jawna, tak aby społeczeństwo wiedziało jak oceniamy pracę szefów spółek czy innych organizacji w samorządzie.

A co mamy? Znowu wiele dzieje się w roszadach kadrowych, szczególnie w jednostkach podległych burmistrzowi, karuzela stanowisk kręci się w najlepsze. Odejście dyrektorki KCK, czy skrócenie terminów obowiązywania umów o pracę prezesom spółek komunalnych, to tylko ostatnie złe przykłady polityki kadrowej (o ile tak ją można nazwać) w samorządzie. O ile dobrze liczę, mieliśmy 19-tu dyrektorów KCK w ciągu około 20 lat! Wielu wartościowych ludzi odeszło z Kętrzyna przez takie traktowanie. Można tu wymienić wiele nazwisk, ludzi, którzy sporo dla Kętrzyna zrobili, ale niestety musieli wyjechać, ponieważ ktoś ich z tego miasta wypchnął.

Inny przykład: wraz z moim odejściem ze stanowiska starosty, zmiany kadrowe dyktowane przez jednego człowieka dotknęły również powiat i jego jednostki. Pozbyto się kilku ludzi, w tym skarbnika, dyrektora szpitala i kierownika ds. administracyjno-technicznych. Posądzano mnie o kolesiostwo i nepotyzm w związku z ich zatrudnieniem, a to po prostu byli i są wartościowi ludzie. Teraz wszyscy oni mają oferty pracy poza Kętrzynem. Dwoje zdecydowało się na razie zostać i dołączyć do naszego komitetu w nadchodzących wyborach. Kierownik ze szpitala, człowiek, z którym w przeszłości długo pracowałem, jest od kilku dni zastępcą dyrektora w szpitalu 3-go stopnia referencyjności, czyli 2 poziomy wyżej od kętrzyńskiego, z 5-6 razy większym budżetem!

To jak to jest? Korzystamy z wiedzy wartościowych ludzi, szanujemy ich zdanie? Nie! Pozbywamy się ich, wypychamy z tego miasta! To jest jeden z powodów dlaczego ludzie wartościowi, młodzi, uciekają z Kętrzyna! Tutaj też, jak się okazuje, wykreowaliśmy sobie władzę absolutną, dyktatorską, wiedzącą lepiej! To powinniśmy zmienić. Nie powinno być wstydem dla żadnego włodarza korzystanie z wiedzy, kompetencji i doświadczenia innych ludzi. Oni są pośród nas... Jeszcze!

Ryszard Niedziółka